Сфералық айналар, сфералық айна көмегімен кескін алу
Бүгінгі сабақта:
-
дененің кескінін алу үшін сфералық айнада сәуленің жолын саламыз және алынған кескінді сипаттаймыз
Еске түсірейік
Жазық айна
Сфералық айна
Еске түсірейік
Ойыс айнада кескін алу
.png)
Ойыс айнаның формуласы
.png)
Еске түсірейік
d= 2F
.png)
1) төңкерілген;
2) шын;
3) өлшемдері бірдей.
F < d < 2F
.png)
1) төңкерілген;
2) шын;
3) үлкейтілген.
d < F
.png)
1) тура;
2) жалған;
3) үлкейтілген.
Еске түсірейік
Дөңес айна
.png)
Тура, жалған, кішірейтілген.
.png)
.png)
Тапсырма
Дене фокустық қашықтығы 10 см болатын ойыс айнадан 40 см қашықтықта орналасқан. Кескіннің орнын сызыңыз және кескінді сипаттаңыз.
Кескіннің ерекшеліктері:
1) төңкерілген;
2) шын;
3) кішірейтілген.
Жауабы: төңкерілген, шын, кішірейтілген
.png)
Тапсырма
Дене фокустық қашықтығы 15 см болатын ойыс айнадан 30 см қашықтықта орналасқан. Кескіннің орнын сызыңыз, кескіннің айнаға дейінгі арақашықтығын анықтаңыз және кескінді сипаттаңыз.
Кескіннің ерекшеліктері:
төңкерілген, шын,
өлшемдері бірдей.
Кескіннің айнаға дейінгі арақашықтығы 30 см.
Жауабы: төңкерілген, шын, өлшемдері бірдей, 30 см
.png)
Тапсырма
Сфералық айнаның қисықтық радиусы 50 см. Осы айнаның фокустық қашықтығын анықтаңдар.
.png)
Ойыс айнаның радиусының формуласы:
OC = R
.png)
F=50см/2=25 см
Жауабы: 25 см
Тапсырма
Дене фокустық қашықтығы 25 см болатын ойыс айнадан 30 см қашықтықта орналасқан. Кескіннің орнын сызыңыз және кескінді сипаттаңыз.
Кескіннің ерекшеліктері:
1) төңкерілген;
2) шын;
3) кішірейтілген.
Жауабы: төңкерілген, шын, кішірейтілген
.png)
Тапсырма
Суретте дене S, оның кескіні S` және бас оптикалық ось берілген. Кескін салу арқылы сфералық айнаның төбесінің орнын және фокусын анықтаңдар.
.png)
Тапсырма
Неліктен жедел жәрдем көлігінің алдындағы сөзді теріс жазады?
.png)
Тапсырма
Неліктен автокөліктің екі шеткі айнасы дөңес, ал ортаңғы айнасы ойыс болады?
Тапсырма
Айналардың дұрыс атауларын тауып, фокустық арақашықтықтарын анықтаңыз.
Тапсырма
Қай иллюстрацияда сәуле жолы дұрыс көрсетілген?
.png)